Hartkloppingen: oorzaken, symptomen en behandeling
Hartkloppingen: oorzaken, symptomen en behandeling
Een hartslag die plots versnelt, zwaar bonst of maar niet tot rust komt, kan je behoorlijk laten schrikken. Zulke hartkloppingen zijn meestal onschuldig, maar kunnen soms wijzen op een onderliggende medische oorzaak. Tijdens de Week van het Hart - die loopt van 22 tot 28 september - nemen we de tijd om hierbij stil te staan. In dit artikel ontdek je wat hartkloppingen precies zijn, welke oorzaken ze kunnen uitlokken en wanneer het verstandig is om een arts in te schakelen.
Wat zijn hartkloppingen?
In rust klopt een hart gemiddeld 60 tot 90 keer per minuut. Bij stress of beweging kan dit veel hoger liggen, wat volledig normaal is. Bij hartkloppingen voelt het alsof je hart sneller, harder of onregelmatiger klopt dan gewoonlijk. Een normale hartslag merk je nauwelijks, maar bij hartkloppingen ervaar je elke slag nadrukkelijk. Dat kan aanvoelen als een bons in je borst of keel, of als een slag die even wordt overgeslagen. Sommige mensen hebben vooral last van hartkloppingen tijdens rustige momenten, bijvoorbeeld wanneer ze ontspannen in de zetel zitten of ‘s nachts in bed liggen. Dit komt doordat je in stilte en zonder afleiding je meer bewust bent van je hartslag. Pas wanneer de slagen opvallend sterk of onregelmatig optreden, spreken we van hartkloppingen.
Hoe herken je hartkloppingen?
De symptomen van hartkloppingen kunnen sterk variëren. Soms merk je alleen een subtiel verschil in hartritme, maar de klachten kunnen ook sterker aanwezig zijn.
Enkele duidelijke signalen zijn:
- Een snelle hartslag, soms boven de 160 slagen per minuut
- Het gevoel dat je hart een slag overslaat of extra hard bonst
- Zweten, bleek zien of snel vermoeid raken
- Duizeligheid of licht in het hoofd
- Benauwdheid of pijn op de borst
Wat zijn de oorzaken van hartkloppingen?
Hartkloppingen kunnen uiteenlopende oorzaken hebben. Mogelijke triggers zijn:
- Lichamelijke inspanning en sporten
- Emoties, spanning en stress
- Cafeïne (koffie, thee, cola, energiedrankjes, chocolade)
- Alcohol of drugs
- Een zware maaltijd of vet eten
- Roken
- Verblijf in de bergen of zuurstofarme omgevingen
Daarnaast kunnen ook medische oorzaken aan de basis liggen van hartkloppingen:
- Een schildklier die te snel of te traag werkt
- Hartaandoeningen of een ritmestoornis
- Hoge bloeddruk of diabetes
- Bloedarmoede
- Infecties of koorts
- Bijwerkingen van medicijnen (zoals prednison of sommige astma- en ADHD-medicijnen)
Hartkloppingen door stress
Bij veel mensen ligt stress aan de basis van hartkloppingen. Wanneer je gespannen bent, maakt je lichaam stresshormonen zoals adrenaline aan. Deze hormonen versnellen je hartslag. Met ontspanningsoefeningen zoals ademhalingsoefeningen of yoga kun je de klachten vaak verminderen.
Ook het kruid ashwagandha kan helpen tegen stress. Dit natuurlijke middel staat bekend om zijn adaptogene eigenschappen, waardoor het bescherming biedt tegen hart- en vaatziekten.
Wanneer raadpleeg je een arts?
Meestal zijn hartkloppingen onschuldig en verdwijnen ze vanzelf. Toch zijn er situaties waarin het belangrijk is om direct medische hulp te zoeken. Dat geldt bijvoorbeeld bij aanhoudende pijn of druk op de borst, bij plotselinge hartkloppingen zonder duidelijke aanleiding of wanneer je hartslag tijdens inspanning tot boven de 200 slagen per minuut stijgt.
Ook klachten zoals kortademigheid, moeite met ademen en (bijna) flauwvallen neem je best serieus. Komen hartritmestoornissen in je familie voor? Dan is het verstandig om bij hartkloppingen niet te aarzelen en direct je huisarts te contacteren.
Is er een behandeling voor hartkloppingen?
Welke behandeling nodig is, hangt af van de oorzaak van de hartkloppingen. Hiervoor kan de arts verschillende onderzoeken uitvoeren. Denk aan een hartfilmpje (ECG), een Holteronderzoek waarbij je hartritme 24 tot 72 uur wordt gevolgd, een bloedonderzoek om onder meer bloedarmoede of schildklierafwijkingen op te sporen of een echocardiografie.
Zo wordt vastgesteld of er sprake is van een hartritmestoornis of een andere oorzaak. Bij hartritmestoornissen kan medicatie uitkomst bieden. In sommige gevallen is een pacemaker of een ablatie de beste oplossing.
Vaak kan een aanpassing van je leefstijl al veel verschil maken, zoals:
- Cafeïne en alcohol beperken
- Stoppen met roken en drugs
- Leren omgaan met stress en ontspanning zoeken
- Voldoende slapen en bewegen
Conclusie
Meestal zijn hartkloppingen niet gevaarlijk en verdwijnen ze vanzelf. Vaak spelen factoren zoals stress, cafeïne, alcohol of vermoeidheid een rol. Daarnaast kunnen de kloppingen ook een signaal zijn van een medische aandoening, zoals een probleem met de schildklier, bloedarmoede of een hartritmestoornis. Het is daarom belangrijk om alert te blijven. Negeer signalen zoals pijn of druk op de borst, benauwdheid, duizeligheid, flauwvallen of een extreem hoge hartslag tijdens inspanning niet. In deze situaties is het verstandig om direct medische hulp in te schakelen.
