Verkoudheid: 7 vragen en beantwoorden
Verkoudheid: 7 vragen beantwoord
Volwassenen worden doorgaans 2 tot 5 keer per jaar verkouden, kinderen wel tot 10 keer.1 Grote kans dat je er zelf ook over kan meepraten. De vervelende kriebel in je keel, je zakdoek steeds binnen handbereik en het liefst wil je diep wegkruipen onder een warm deken. Herkenbaar? Het staat vast: een verkoudheid is allesbehalve fijn. Maar hoe kun je verkoudheid (helpen) voorkomen? Welke medicijnen helpen en hoe herstel je het snelst? En wanneer is het tijd om een dokter in te schakelen? Je leest het hier.
1. Wat is een verkoudheid?
Bij een verkoudheid raakt het slijmvlies in de neus, keel en bijholten ontstoken door een virus. Normaal produceert het slijmvlies een kleine hoeveelheid vocht en slijm, maar bij een infectie maakt het extra slijm aan. Elke verkoudheid wordt door een ander virus veroorzaakt, wat verklaart waarom je meerdere keren achter elkaar verkouden kan zijn.
2. Wat zijn de symptomen van een verkoudheid?
De symptomen van een verkoudheid ontstaan vaak geleidelijk en verschillen van persoon tot persoon. Dit zijn de meest voorkomende klachten:
- Keelpijn en kriebel: Vaak
begint het met een geïrriteerde keel, soms met heesheid.
- Verstopte of lopende neus: De neus kan verstopt raken door opgezwollen slijmvliezen of juist meer slijm
aanmaken, wat leidt tot een loopneus.
- Niezen: Door de irritatie in het neusslijmvlies is niezen heel normaal,
vooral in de vroege fase.
- Hoesten: Irritatie in de keel of
luchtwegen veroorzaakt een hoestprikkel, soms met slijm.
- Hoofdpijn: Zwelling in de
bijholten zorgt voor een drukkend gevoel of hoofdpijn.
- Minder energie: Je voelt je vaak moe omdat je lichaam hard werkt om het
virus te bestrijden.
- Lichte spierpijn: Vooral volwassenen kunnen last hebben van stijfheid of
lichte pijn in de spieren.
- Koorts bij kinderen: Kinderen kunnen
(lichte) koorts krijgen, terwijl volwassenen weinig tot geen koorts hebben.
- Oorpijn: Soms ontstaat een drukkend gevoel in de oren of oorpijn door
zwelling in de verbinding tussen de neus en het middenoor. Dit gaat soms
gepaard met oorsuizen.
- Verlies van geur: Een verstopte neus kan je reukzin tijdelijk verminderen.
3. Is verkoudheid besmettelijk?
Een verkoudheid is besmettelijk vanaf het moment dat je de eerste symptomen voelt. Het virus zit in je speeksel, slijm en snot. Het resultaat? Wanneer je hoest, niest of praat kan het virus zich in een oogwenk verspreiden. Het kan ook via besmette oppervlakken worden overgedragen. Denk maar aan deurklinken, smartphones of een simpele handdruk. Als je daarna je gezicht aanraakt - bijvoorbeeld je neus, mond of ogen - kan het virus je lichaam binnenkomen.
De incubatietijd als je verkouden bent - de tijd tussen de infectie en dat je effectief ziek wordt - bedraagt 2 tot 3 dagen.
4. Hoe kun je verkoudheid (helpen) voorkomen?
Met een paar eenvoudige voorzorgsmaatregelen verklein je de kans op een verkoudheid. Hier zijn enkele tips:
- Houd afstand: Vermijd dicht contact met anderen om te voorkomen dat virussen via luchtdeeltjes worden verspreid.
- Hoest of nies in je elleboog: Zo voorkom je dat druppels zich in je
omgeving verspreiden.
- Gebruik wegwerpzakdoekjes: Snuit je neus met een wegwerpzakdoekje en gooi
het meteen weg.
- Was je handen goed en vaak: Zorg ervoor dat je handen goed gewassen zijn,
zeker na hoesten, niezen of het aanraken van je gezicht.
- Ventileer regelmatig: Frisse lucht helpt om ziektekiemen te verminderen.
Zet elke ruimte minstens 10 minuten per dag open.
- Blijf thuis bij klachten: Beperk contact met anderen om verdere besmetting
te voorkomen.
5. Welke medicijnen neem je best tegen een verkoudheid?
Een verkoudheid gaat zelf over, dus heb je geen medicijnen nodig. Antibiotica helpen niet omdat een verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Antibiotica zijn specifiek ontworpen om bacteriële infecties te bestrijden, niet virussen.
6. Hoe kun je een verkoudheid toch genezen?
Hoewel er geen medicijnen nodig zijn om een verkoudheid te genezen, zijn er manieren om de symptomen te verlichten:
- Zoutoplossing voor de neus: Los een
afgestreken theelepel zout op in een glas lauwwarm water of koop
kant-en-klare zoutoplossing2 met eventueel een neusdouche3 bij de apotheek.
- Stomen: Hoewel stomen de genezing niet bevordert, kan het de symptomen
verlichten. Let wel op: voor jonge kinderen is stomen riskant door het
gevaar op brandwonden door het hete water.
- Voldoende frisse lucht: Droge lucht kan de slijmvliezen verder irriteren,
dus zorg voor wat ventilatie.
- Drink genoeg: Voldoende drinken zal je verkoudheid niet verhelpen, maar
voorkomt uitdroging. Het helpt je lichaam om te blijven functioneren en
vocht aan te maken. Warme dranken zoals kruidenthee helpen ook tegen een
droge, pijnlijke keel.
7. Wanneer ga je naar een huisarts als je verkouden bent?
Normaal gesproken hoef je voor een gewone verkoudheid niet naar de huisarts. Verminderen de klachten na een paar weken niet? Dan is het verstandig om toch je dokter te contacteren. Ook als je naast de verkoudheid nog andere klachten hebt, zoals koorts die langer dan vijf dagen aanhoudt, een piepende ademhaling, extreme vermoeidheid of benauwdheid, kan het tijd zijn om een arts te raadplegen.
Bij kinderen is het extra belangrijk om alert te zijn. Schakel een arts in als je kind slecht drinkt (en daardoor minder plast), extreem moe of suf is, onophoudelijk huilt, opnieuw koorts krijgt of als het jonger dan drie maanden is en koorts heeft.
Conclusie
Een verkoudheid is vervelend, maar meestal onschadelijk en verdwijnt vanzelf. Door simpele voorzorgsmaatregelen te nemen zoals regelmatig je handen wassen en afstand houden van anderen, verklein je het risico op besmetting. Stomen of een zoutoplossing voor je neus kunnen de symptomen verlichten. Het belangrijkste is om goed voor jezelf te zorgen en je lichaam de tijd te geven om te herstellen. Als je ernstige symptomen ervaart, neem je best contact op met je arts.
